# 1Kỹ thuật trồng và chăm sóc lan trầm tím- hoa nở đúng tết
Lan trầm tím hay được biết tới là loài trầm rừng, nếu trong khoa học thì thường gọi là Dendrobium parishii, hay thường gọi tên trong sách là lan trầm song hồng, hoàng thảo tím được Veitch cầu chứng vào năm 1893 với tên Den Nestor
Thân cây không giống như Den anosmum dài từ 80 phân đến 1,5 th và cũng không quá mập mạp như Den. parishiitừ 20-40 phân. Thân cây Den. Nestor hơi ngắn và lên thẳng như cây Den. parishii chứ không quá dài và buông thõng xuống như Den. anosmum. Thừa hưởng đặc tính di truyền của cây cha và cây mẹ cho nên rất thơm, nhưng mùi thơm nhẹ nhàng dễ chịu như hương trầm chứ không quá hắc. Hoa khá giống 2 cây cha mẹ nhưng có mầu tím hồng rất đẹp.
Cách ghép lan trầm tím
Thời điểm ghép lan trầm tím tốt nhất là thời điểm lan trầm tím đang ngủ, là cây trở hết lá chỉ cọn lại mình thân và bộ rễ cũ đã thoái hóa và khô.
Từ tháng 11 âm lịch tới tháng 2,3 âm lịch là thời điểm tốt nhất để có thể ghép những cây trầm tím vào trong chậu, giá thể, tuy nhiên cần lư ý khi mua những cây trầm, chính là cây trầm tím đang trong quá trình hoàn thiện bộ rễ mới của cây, nên khi trồng ta sẽ thấy hiện tượng cây bị chột và chậm ra rễ, nên khi mua chúng ta cần để ý và khắc phục
Lan trầm tím nên ghép và gỗ , giá thể hay vào chậu hoặc là những cây dớn hiện nay, tùy theo từng người sẽ có những sở thích khác nhau khi ghép và chăm sóc.
Giá thể trồng trầm tím
Có thể trồng trầm tím vào những loại giá thể khác nhau, sau đây là những giá thể mà chúng ta nên trồng trầm tím sẽ tốt cho cây
Lũa: Bạn sẽ có 1 tác phẩm nghệ thuật Trầm Mini trên Lũa, lan phát triển tốt nhưng chậm chạp và khó lòng mập và dài được (trừ khi phân và tiểu khí hậu thật tốt). Đặc biệt bộ rễ rất khỏe và nhiều.
– Gỗ vú sữa, dẻ, vải, nhãn: Cây sinh trưởng và phát triển không khác trên lũa là mấy.
– Chậu: Nếu chất trồng là than thì khá kém, nhưng chất trồng là vỏ thông vụn thì cây lên tốt hơn lũa, mập mạp và khá dài.
Nhưng nếu trong chậu bạn nhét dớn vụn hoặc dớn cù lần, dớn xốp tổ quạ xé vụn…. thì cây lan của bạn có thể nói là phát triển khủng khiếp.
Bạn nên trồng chậu kích thước vừa phải, đừng quá to vì rễ nó thích được bó. Rễ nào phi ra ngoài, bạn nên cắt hoặc vắt vào trong chậu.
Tôi đã thử so sánh như thế này: hai mầm Trầm Rừng mọc cùng thời gian trên hai giả hành mẹ đều nhau 20cm. Trồng 1 em lên bảng vú sữa và 1 em vào chậu đất nhét dớn cù lần và dớn sợi vụn.
Sau 7 tháng chăm bón với chế độ tưới và phân bón đầy đủ như nhau. Giả hành trên gỗ dài 40cm, to cỡ ngón tay đeo nhẫn; giả hành trên chậu dài 70cm, nặng gần nửa ký và to hơn ngón tay cái. Giá cả chênh nhau 2 lần các bạn ạ!
Và cuối cùng tôi thấy rằng ghép lên khúc dớn khoanh hoặc dớn bảng là dễ chăm bón nhất và cây phát triển ổn định nhất! Và cũng rất dễ đóng hàng đi xa.
Trên đây là các loại giá thể mà chúng ta có thể ghép trầm vào được, sau đây là cách xử lý giống khi mới mua về
Xử lý giống mới mua về
Để giúp cho cây trầm phát triển nhanh hơn và không bị bệnh trong quá trình phát triển cây con sau này, ta nên tiến hành các bước như sau
nhẹ nhàng tách riêng từng giả hành ra, chú ý quan sát để khỏi cắt vào mắt ngủ còn lại dưới gốc. Riêng gả hành 1 và 2 tuổi bạn nên để dính vào nhau, như vậy sẽ đảm bảo nguồn chất dinh dưỡng đầy đủ nhất cho giả hành con sau này. Còn đối với giả hành 3,4,5,6 tuổi thì bạn nên tách từng cọng ra.
Dụng cụ để tách nên thật sắc, mỏng như dao dọc giấy, dao mổ.
Sau khi tách riêng ra rồi, lúc này bạn mới bắt đầu tỉa rễ già đi, nói chung là để lại 2cm rễ để bắn ghim còn lại cắt cụt bỏ hết.
Ngân trầm với dung dịch Physan 20 nồng độ 1ml/1 lít nước hoặc 1 chậu Benkona 2ml/1lít nước sau đó cho toàn bộ lan giống vào ngâm 5-10 phút.
Vớt ra để ráo vài tiếng.
Tiếp tục ngâm B1+Atonik (nồng độ như trên bao bì trong 30 phút) (Atonik dùng vài lần thôi, không nên lạm dụng). Đó là cách ngày trước tôi làm vậy. Bây giờ tôi không dùng B1+Atonik nữa mà hoàn toàn chuyển sang dùng chế phẩm Hùng Nguyễn.
Pha 1ml chế phẩm Hùng Nguyễn (khoảng 20 giọt) với 1 lít nước và ngâm lan vào đó 2 tiếng. Sau đó vớt ra để ráo và ghép liền lên dớn hoặc gỗ, lũa.
Nói chung là ngâm chế phẩm lâu như vậy rất có lợi. Thứ nhất là bổ sung dinh dưỡng cho lan. Thứ nhì là bổ sung nước cho giả hành vì khi khai thác về và trong quá trình mùa khô, giả hành tóp teo lại mất rồi. Bạn đừng sợ ngâm 1-2 tiếng thì sẽ làm nhũn mất lan của bạn. Vì cá nhân tôi có vài lần ngâm 3-4 tiếng mà bỏ ra để ráo trồng vẫn lên đều tăm tắp.
Lưu ý rằng khi mua lan không đúng mùa ghép, thì hiệu quả của chế phẩm hay bất kỳ thuốc kích thích nào có bán ngoài thị trường đều bị giảm hiệu quả đi đáng kể. Bạn nên nhớ rằng một sản phẩm dù tuyệt vời thì cũng cần phải có các điều kiện khác kết hợp vào. Ví dụ bạn dùng chế phẩm khi nhiệt độ dưới 15 độ C thì chắc chắn hiệu quả sẽ rất kém, thậm chí nhiệt độ xuống dưới 10 độ C thì hầu như bạn sẽ không thấy có hiệu quả gì. Dĩ nhiên ý tôi ở đây là dùng mắt thường để nhìn, còn trên thực tế thì dù nhiệt độ giảm xuống nhưng nếu có 1 chút chế phẩm thì cây vẫn khỏe hơn, ít bệnh tật hơn.
Sau khi đã ngâm đủ, lúc này ta nên vớt ra và tiến hành treo lên và sau đó ghép
Bắn ghim hoặc găm phần rễ vào bảng dớn hoặc bảng gỗ thật chẵc chắn.
Bạn nên tách riêng giả hành tơ với giả hành tơ ghép chung 1 bảng, giả hành già 1 bảng. Nói chung là cùng tuổi ghép 1 bảng. Nhớ là mắt ngủ phải hướng ra ngoài và hạn chế dùng càng ít sắt thép được thì càng tốt!
Giả hành dài ghép chung với dài vào 1 giò, ngắn ghép chung ngắn cho có sự đồng đều và khi nở được đều.
Bạn cần phải xử lý dớn chuẩn như trong bài GIÁ THỂ DỚN GHÉP LAN nhé.
Bạn cũng có thể trồng vào chậu với vỏ thông hoặc dớn giống như ở nước ngoài, rất đẹp bạn ạ!
Tôi thấy nếu bạn kiểm soát bệnh tật trên lan kém, giàn với tiểu khí hậu tệ hại và việc tưới lan không được đều đặn, thì bạn nên trồng lan vào chậu với vỏ thông vụn hoặc dớn sợi băm nhỏ.
Trồng trong chậu thì việc bón phân sẽ dễ dàng hơn, khi lan cao lên bạn có thể lấy dây mềm đỡ cọng lan khỏi gập hoặc vặn ngắn bớt 1 sợi móc lại làm nghiêng cái chậu đi là xong.
Trồng lan thân thòng nói chung trên trụ dớn hoặc bảng dớn là nhanh nhất, đơn giản nhất và dễ nhất. Bạn chỉ cần 2-3 cọng dây thép ngắn 8cm uốn thành chữ U và gắn cố định rễ lan, giả hành lên cục dớn là xong.
Sau khi ghép bạn nên treo lên giàn luôn. Cho ăn nắng 60-70% luôn (Nghĩa là 1 lớp lưới xanh đen của Thái). Nếu bạn ở đồng bằng xứ nóng thì gốc lan cách lưới ít nhất 1,5m, nếu vùng cao mát mẻ thì cách lưới ít nhất 1,2m. Tóm lại là càng xa lưới thì càng tốt.
Tôi thấy nếu để lan cách mặt đất 50cm, cách lưới 2,5-3m, bên dưới đào hào đổ nước thì cây lan sẽ phát triển là tốt nhất!
Phân bón cho lan trầm
– Cứ 1 tuần phun chế phẩm Hùng Nguyễn 1 lần nồng độ 1ml/1 lít (20 giọt) hoặc B1+Atonik. Lưu ý: Atonik chỉ dùng cho chi lan có giả hành mọng nước là có hiệu quả, còn các chi đơn thân… thì hiệu quả thấp. Bên cạnh đó lạm dụng Atonik sẽ có nhiều tác dụng không tốt về sau.
7-10 ngày phun 30-10-10 TE hoặc 20-20-20 TE 1 lần.
– Sau khi mầm non ra rễ dài được 5cm, gắn phân chì (xám, tan chậm) và nửa tháng phun trung lượng và vi lượng 1 lần.
– Khoảng tám tháng tuổi phun 6-30-30 TE 3-4 lần, 10 ngày 1 lần.
– Sau đó tới tháng tuổi thứ 9 cắt nước hoàn toàn, cho em nó rụng trụi hết lá và cứ để như vậy cho tới giữa tháng tuổi thứ 11 bạn hãy tưới thật đẫm vào gốc, ngày 1-3 lần tùy giá thể và chờ hoa, sau 10-20 ngày xuất hiện nụ hoa, nếu nụ to thì để ở nơi mát và giảm tưới nước, còn nụ nhỏ tăng ánh sáng và nước tưới (đấy là trường hợp căn nở tết, còn nếu không thì cứ tưới và cho ăn nắng bình thường).
Bạn có thể dùng phân chuồng như trâu, bò, dê, gà, heo…. Cách xử lý và cách dùng tôi đã trình bày trong bài 6 – PHÂN CHO LAN. Mời bạn đọc lại, vì nếu bón phân sai cách, hậu quả rất lớn. Bên cạnh đó ủ phân sai cách, hậu quả còn lớn hơn.
CĂN HOA NỞ TẾT.
Thường thì Lan Trầm nở muộn tết 1-2-3 tháng tùy vùng miền, nhiệt độ và độ ẩm… Vùng nào mà mùa đông lạnh, đầu xuân vẫn lạnh thì phải giữa mùa xuân hoặc cuối xuân lan mới đua nở.
Vấn đề nở muộn tết không phải do nhiệt độ lạnh quá, mà nguyên nhân là do năm ngoái em nó đẻ muộn thôi. Nếu 1 giả hành đẻ tháng 2 thì tháng 2 sang năm nở hoa là đúng rồi. Nếu bạn muốn có hoa tết sang năm thì bạn phải chuẩn bị trước đó gần 2 năm.
Nếu mùa đông quá lạnh và tối, lan không thể nảy mầm được, thì bạn có thể khắc phục bằng cách thắp đèn vào giữa tháng 11 âm lịch, tưới nước ấm 25-28 độ C, nên tưới giữa trưa khi mà thời điểm nhiệt độ cao nhất. Làm sao cho đầu tháng 1 âm lịch mầm bật dậy là khả năng sang năm bạn có hoa chơi tết. Phun chế phẩm HÙNG NGUYỄN 5 ngày 1 lần vào gốc để kích thích.
Trong miền nam thì đơn giản hơn nhiều, vì nhiệt độ khá ổn định, duy chỉ có độ ẩm là khác. Cuối mùa khô là thời điểm lan ngủ sâu nhất, vì độ ẩm không khí rất thấp, một vài tháng không một giọt mưa là bình thường. Vì thế cứ giữa trưa nắng tháng 11 âm bạn tưới gốc thật đẫm vào, mầm gốc bung lên trước tết thì chắc rằng sang măm bạn sẽ có trầm chơi tết.
Nếu tưới bằng nước lạnh như nhiệt độ không khí hoặc tưới tối hoặc sáng sớm thì sự sốc nước sẽ kém hơn.
Ngoài ra bạn còn phải căn năm nhuận năm tết sớm hoặc tết muộn nữa nhé. Nếu làm theo cách tôi chỉ mà năm có 13 tháng thì cũng vẫn thua.
THUỐC PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH
– Cứ 20 ngày phun Movento và Pesieu 1 lần để phòng nhện đỏ, rầy, rệp, bọ trĩ…
– Cứ 15 – 30 ngày 1 lần pha chung thuốc trừ nấm và vi khuẩn phun phòng 1 lần. Nếu trời mưa nhiều thì 7 ngày 1 lần.
Thuốc nấm gồm: RidomilGold, Antracol, Aliette, TopsinM…
Thuốc vi khuẩn gồm: Kasumin, Poner, Starner, Physan…
Cứ 1 nấm 1 khuẩn pha chung là được. Còn khi lan bị bệnh rồi mới trị, thì đề nghị các bạn đọc lại bài 27, 28, 29.
Nếu mua thuốc theo tên mà không được, bạn hãy đọc bài 28 để ghi tên hoạt chất trong thuốc đó ra và đi mua thuốc dựa trên hoạt chất.
Cá nhân tôi bây giờ phòng bệnh cho lan bằng Nano Bạc, Nano Đồng, Agrifos 400. Cứ 15-20 ngày tôi phun 1 lần. Ví dụ tuần 1 dùng nano Bạc, tuần 2 dùng nano đồng, tuần 3 dùng Agrifos 400. Nhiệt độ trong ngày trên 33 độ thì không phun. Quá trình cứ lặp lại như vậy là quá đủ!
LƯU Ý:
Hiện tại đang là thời điểm vào vụ ghép Trầm, nếu bạn thích tự ghép, thì trước hết hãy mua giá thể, phân và thuốc rồi hãy mua lan. Với kinh nghiệm trồng hàng vạn giò lan thân thòng các loại như tôi, tôi khuyên bạn nên mua hàng ký mà được chọn lựa, đừng mua hàng xô hoặc hàng xổ và không nên ham rẻ mua hàng thanh lý.
Nhiều tiền nhưng không đắt, vì giá cả và giá trị đi cùng nhau. Còn không thì nên mua hàng thành phẩm, sẽ đảm bảo hơn rất nhiều.
Lan trầm có mấy loại
hiện nay lan trầm có rất nhiều loại và màu sắc khác nhau, cách chăm sóc cũng khác nhau, tùy vào từng vùng miền sẽ có cách chăm sóc khác nhau, chúng ta nên tim hiểu sâu hơn về đặc tính của mỗi loại trầm hiện nay
Lan trầm rừng điện biên
Đây là loại lan trầm được tìm thấy ở khu vực rừng ở Điện Biên phủ, hiện nay còn lại rất ít vì đã được người dân khai thác hết. Những giống hoa lan được tìm thấy ở đây có nguồn gốc nguyên bản không lai tạp hay cấy ghép nên rất quý hiếm.
Giá của mỗi cây lan rừng điện biên khoảng từ 500.000đ trở lên đến vài triệu đồng tùy theo kích thước và loại khác nhau.
Nổi bật nhất trong các loại phong lan trầm điện biên phải kể đến lan trầm tím điện biên, đây là một loại hoa có màu tím rất đẹp và quý hiếm. Phong lan trầm điện biên thường có thân thòng to khoảng 1cm, lá rủ xuống và mọc so le.
Thân của cây thường có màu xanh cốm, vết sọc trắng mờ, có loại thân hơi zíc zắc cũng có loại thân thẳng. Lá của lan trầm rừng điện biên có kích thước khá lớn, chiều rộng khoảng 3cm, chiều dài 8 – 10cm.
Lan trầm tím Lào
Nguồn hoa lan ở Việt Nam hiện nay đang ngày càng khan hiếm, những người yêu thích hoa lan khó có thể tìm được hoa lan rừng điện biên hay ở trong rừng tại Việt Nam. Chính vì thế các loại hoa lan trầm tím được nhập sang từ Trung Quốc hay Lào là nguồn hàng chính dành cho những người mua hoa lan trầm nước ta.
Giá lan trầm tím Lào tuy chất lượng không được bằng lan trung quốc nhưng giá thành lại rẻ hơn chỉ khoảng: 200.000đ/khóm nhỏ khoảng 200g, 500.000đ/khóm vừa 500g.
Hoa phong lan trầm vàng
Hay còn gọi là lan mai vàng, là giống phong lan quý có hương thơm, hoa màu vàng rất dễ thu hút người chiêm ngưỡng hoa lan. Trầm vàng thường được trồng trên gỗ và gỗ lũa, là loại thuộc hàng khó trồng, người chơi lan rất muốn chinh phục vẽ đẹp những giò lan trầm vàng nở hoa. Hoàng thảo trầm vàng sống thích nghi với vùng cao xứ lạnh.
Lan trầm vàng thường cho ra hoa vào mùa xuân đến đầu hạ khoảng tháng 3-5 hàng năm. Khi ra hoa trung bình chỉ có từ 1 -2 bông
Lan trầm vàng có mùi thơm dịu như hương trầm, thường nở vào mùa xuân với màu hoa vàng rạng rỡ, nổi bật. Chỉ cần tìm hiểu và bắt tay thực hiện cách trồng lan trầm vàng, bạn hoàn toàn có thể nhìn ngắm những chậu lan trầm vàng ra hoa đẹp do chính tay mình trồng và chăm sóc tại nhà.
Lan trầm vàng là giống phong lan quý và thường được trồng trong chậu chứ ít trồng bó vào thân gỗ.
Khi chọn chậu để trồng, bạn nên chọn chậu có kích thước vừa phải, đừng quá to vì rễ lan trầm thích được bó gọn lại, đồng thời, tạo tính thẩm mỹ, cân đối với hình dáng của cây lan.
Lan trầm đài loan
Đây là loại hoa lan được cấy ghép, nhân giống từ lan trầm rừng ở Đài Loan, sau đó lan được nhập về Việt Nam với giá từ 500.000đ – 1.000.000đ.
Lan trầm parishii
Trầm Parishii cũng là một dạng lan thuộc loài thân thòng nhưng nó có thân rất ngắn (20-30cm), có hình trụ nhưng rất mập và nù nhất trong số những loại Lan Trầm có ở Việt Nam hiện nay. Thân của lan trầm Parishii rất thẳng nên thường được ghép lên các phần dớn hoặc gỗ lũa. Làn Trầm Parishii có hoa với mùi thơm rất dễ chịu. Nguồn cung cấp lan trầm parishii cho Việt Nam là giống được lai tạo và nhân giống phổ biến ở Thái Lan.
Lan trầm rừng myanmar
Với giá mỗi ngọn dài 10 – 15cm chỉ khoảng 100.000đ/ngọn, lan trầm rừng myanmar thân mập rất đẹp. Lan trầm rừng myanmar có thể được ghép vào gỗ hoặc đem trồng ở chậu.
Với những giò hoa trầm rừng myanmar được ghép vào gỗ thì vào mùa hè cần được tưới nước thường xuyên, tránh ánh nắng trực tiếp mà nên đặt hoa dưới lưới che để giảm một chút % nắng.
Lan trầm thanh củi
Điểm nổi bật nhất với những người chơi hoa lan ở lan trầm thanh củi đó là mặt hoa rất đẹp. Đây là loại lan được lai tạo từ 2 loài lan rừng “tuyệt sắc giai nhân” nên lan trầm thanh củi rất được ưa chuộng vì mang hai dòng gen với vẻ đẹp kết hợp hoàn mỹ. Từ lá, thân, cành, hoa… hương thơm cho đến màu sắc đều làm cho người yêu hoa say đắm.
Phong lan trầm trắng
Thường thấy trầm rừng trắng ở thái lan, dendrobium parishii var alba, đây là một loại lan quý với thân lá khá giống với cây ở khu vực rừng Việt Nam, lan trầm trắng có hoa màu trắng đặc trưng và hoa rất đẹp. Loại lan này rất được ưa chuộng vì có giá thành hợp lý, dễ trồng, rất thơm với thân cây to, hoa trắng tinh khiết.
Lan trầm thái
Trầm trắng, trầm rừng trắng thái lan, dendrobium parishii var alba. Cây hoa lan thân lá rất giống cây rừng Việt Nam và hoa rất đẹp. Cây thân to, hoa trắng tinh, rất thơm, dễ trồng, giá rẻ hơn cây rừng rất nhiều nên được rất nhiều người lựa chọn.
Cây hoa lan Hoàng Thảo Trầm Trắng Thái Lan dendrobium parishii var alba là cây được đưa vào nhân giống công nghiệp. Thường thì các loại nhập về Việt Nam đều xuất xứ từ Thái. Đài Loan cũng nhân giống cây này, nhưng khi về có 1 số vấn đề nên giá thành cây cũng thay đổi nên chủ yếu hàng nhập từ Thái Lan.
Phong lan trầm đỏ
Cây lan Trầm đỏ là một giống lan được lai tạo giữa cây họ Dendrobium anosmum (Giả hạc) với cây Dendrobium parishii (Song hồng).
Với nguồn gốc từ rừng myanma, hoa phong lan trầm đỏ với đặc điểm bông có phần lớn là sắc đỏ trầm, một số trường hợp đột biến tạo ra những bông lan trầm đỏ có màu đỏ tươi, tuy nhiên rất ít nên chúng được yêu thích hơn và giá cũng đắt hơn rất nhiều.
Phong lan trầm đỏ thường không có 1 màu trên toàn bộ bông hoa mà thường có màu vàng hoặc trắng ở đuôi cánh hoa. Hương thơm của phong lan trầm đỏ khá giống với lan trầm tím vì cả 2 đều rất thơm mùi đặc trưng. Thân của cây hoa phong lan trầm đỏ hơi cong và to.
Các loài hoa lan rừng
lanrungdep.com
